Ömür ÇELİKDÖNMEZ

Eski Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'i hapse atıyorlar

Ömür ÇELİKDÖNMEZ

Fransa’da hukuk tarihinde eşi benzeri görülmemiş bir gelişme yaşanıyor. Karara itiraz etmiş olmasına rağmen, 70 yaşındaki eski Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy hakkında verilen ertelenmiş tutuklama kararının infazına hükmedildi. Böylece Sarkozy, hapse giren ilk eski Avrupa Birliği üyesi ülke lideri olacak.
2007 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçim kampanyasının Libya tarafından finanse edilmesiyle bağlantılı olarak “suç örgütüne katılmak ve yasadışı kampanya finansmanı” suçlarından mahkûm edilen Sarkozy’nin cezası, yalnızca kişisel bir düşüş değil, Fransa iç siyasetinin ahlaki dokusunu ve Avrupa Birliği hukuk sisteminin tarafsızlık ilkesini de tartışmaya açıyor.
Bu karar, hem yargı bağımsızlığı açısından Fransa’nın demokrasi standardını hem de AB düzeyinde yolsuzlukla mücadelede eşitlik ve caydırıcılık ilkesinin sınandığı kritik bir dönüm noktasını temsil ediyor.
Nicolas Sarkozy’nin La Santé’ye girişi Fransa demokrasisinin en ağır sınavı…
Fransa’da hukuk tarihinde bir ilk yaşanıyor. Eski Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, hakkındaki ertelenmiş tutuklama kararının infazına hükmedilmesiyle 21 Ekim 2025’te cezaevine girecek. Sarkozy, bu kararla birlikte hapse giren ilk eski Avrupa Birliği ülke lideri olacak. Cezasını, Paris’in 14. bölgesinde bulunan La Santé Hapishanesinde çekecek.
La Santé, Fransa’nın en eski ve en tanınmış cezaevlerinden biri olarak 19. yüzyılın ortalarında inşa edildi. Zaman içinde hem terör zanlılarını hem de siyasetçileri barındırmış olmasıyla biliniyor. Hapishane, yüksek güvenlikli yapısı ve sembolik konumuyla “devletin yüzü” olarak da anılır. Ancak geçmişte aşırı kalabalık ve hijyen sorunları nedeniyle sık sık eleştirilen bir kurumdur.
Sarkozy’nin yaşı, sağlık durumu ve kamuoyu profili göz önüne alındığında, La Santé’nin “korunması gereken mahkûmlar” için ayrılmış özel bölümünde kalması bekleniyor. Bu bölümdeki hücreler tek kişilik ve ortalama 9 metrekare büyüklüğünde. Hücrelerde özel duş, sabit telefon hattı ve televizyon bulunuyor. Yemekler hücreye servis ediliyor; mahkûmlar dışarıdan yiyecek temin edebiliyor ya da belirli aralıklarla özel mutfak kullanımına izin veriliyor.
La Santé’nin VIP veya “vulnerable” bölümleri, sıradan mahkûmlardan tamamen izole edilmiş durumda. Sarkozy, bu nedenle diğer tutuklularla doğrudan temas etmeyecek. Egzersiz, ziyaret ve avukat görüşmeleri de özel güvenlik önlemleri altında gerçekleştirilecek.
La Santé’nin tarihi, Fransa’nın toplumsal hafızasında önemli bir yere sahip. 1970’lerden bu yana pek çok ünlü isim, siyasi dava veya terör suçlamalarıyla burada tutuldu. Cezaevi, 2010’larda kapsamlı bir yenileme sürecinden geçti; duvarları ve altyapısı modernize edildi ancak eski mimarisi korunarak “devlet otoritesinin sembolü” niteliğini sürdürdü.
Sarkozy’nin buradaki konumu, yalnızca bir ceza infazı olarak değil, Fransa’nın demokrasi anlayışı ve yargı bağımsızlığı açısından da sınav niteliğinde görülüyor. Avrupa Birliği hukukunda hiçbir ülke lideri daha önce böyle bir infazla karşılaşmamıştı. Bu durum, “yolsuzluk ve siyasi etik” konusunda AB içinde caydırıcı bir örnek oluştururken, Fransa’nın iç siyasetinde de ahlaki hesaplaşmanın yeni bir evresine işaret ediyor.
Sarkozy, Kaddafi’nin Fransa’daki seçim kampanyasını desteklemesinden suçlu bulundu…
Nicolas Sarkozy’nin mahkûmiyetine yol açan dava, 2007 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçim kampanyasının Libya tarafından gizlice finanse edildiği iddialarına dayanıyor. Sürecin başlangıcı, dönemin Libya lideri Muammer Kaddafi’nin 2011’de devrilmesi ve ölümünden sonra ortaya çıkan belgelere uzanıyor. Fransız araştırmacı gazetecilik platformu Mediapart, 2012’de yayımladığı belgelerde Libya’dan Fransa’ya 50 milyon avroluk bir fon aktarımına işaret etmişti.
Soruşturmacılar, Sarkozy’nin yakın ekibinin 2005–2007 yılları arasında Libya’ya yaptığı ziyaretlerin amacını ve bu temaslarda para transferine dair olasılıkları inceledi. 2016 yılında, Fransız-Lübnanlı bir iş insanı, Libya’dan Fransa’ya valizlerle nakit para taşındığını iddia etti.

Yazarın Diğer Yazıları